بازاریابی درون‌گرا می‌تواند به عنوان یک راه‌کار کمک کند تا کسب‌وکارهای دیجیتال در ایران همچنان بتوانند در شرایطی که شبکه‌های اجتماعی مسدود شده‌اند، به بقای خود ادامه دهند.
در ماه‌های اخیر و در پی اعتراض‌های پائیز ۱۴۰۱ در ایران، دسترسی به شبکه‌های اجتماعی بدون فیلتر حتی محدودتر از قبل شده است. این در حالی است که گزارش سالانه تجارت الکترونیک ایران نشان می‌دهد که ۶۸ درصد کل تجارت الکترونیک ایران وابسته به شبکه‌های اجتماعی است. به عبارتی دیگر، مسدود شدن شبکه‌های اجتماعی روی ۶۸ درصد از تجارت الکترونیک ایران خلل وارد کرده‌است.
در صدر فیلترشدگان شبکه اجتماعی اینستاگرام قرار دارد که یکی از محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی در ایران محسوب می‌شود. بنا بر یک گزارش نشریه اینترنتی اقتصاد آنلاین، بیش از ۴۹ میلیون نفر در شهریور ۱۳۹۹ از این شبکه استفاده می‌کرده‌اند. این آمار همچنین نشان می‌دهد که با فیلتر اینستاگرام دسترسی بیش از ۴۹ میلیون ایرانی به شبکه اجتماعی محبوب‌شان خدشه وارد شده است.
کسب‌وکار در هزارتوی محدودیت‌ها
حالا، صاحبان کسب و کارهای آنلاین، که نفس بسیاری‌شان به شماره افتاده است، به دنبال راهی هستند تا پیام‌های تبلیغاتی و محتوایی خود را همچنان با استفاده از کانال‌های آنلاین به دست مخاطبان برسانند. آنها همچنین به دنبال آن هستند تا تعامل خود را با مشتریان حفظ کنند.
اوضاع چنان خراب است که بعضی از شرکت‌ها می‌گویند که «فعلا باید به کلی با دیجیتال مارکتینگ خداحافظی کرد.» اما ما اعتقاد داریم که هنوز هستند کانال‌های دیجیتالی که می‌توانند کمک کنند تا کسب‌وکارهای آنلاین شکست نخورند، به کارشان ادامه دهند و حتی شکوفا شوند.
برای همین، ما در این نوشتار سعی کرده‌ایم راه‌کارهایی ارائه دهیم تا ضررِ به ویژه کسب‌وکارهای کوچک که برای فروش محصول خود به شبکه‌های اجتماعی متکی هستند، کم شود.
بازاریابی درون‌گرا چوب جادوی کسب‌وکارهای دیجیتال
در دنیای غرب، این روزها روی بازاریابی درون‌گرا خیلی حساب می‌شود. تقریبا همه جا صحبت از بازاریابی درون گراست. نمی‌توانید یک دیجیتال مارکتر را پیدا کنید که چیزی درباره آن نشنیده باشد یا نخواسته باشد تا با تکیه بر آن فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگ خود را پیش ببرد.
در ایران و در شرایط فعلی، بازاریابی درون‌گرا دست کم به دو شکل می‌تواند به کسب و کارها کمک کند:
- ارسال پیام در یک دایره خودمانی
- ایجاد تعامل با مشتریان آشنا
بازاریابی درون‌گرا یا همان بازاریابی خودمانی
ویژگی اصلی بازاریابی درون‌گرا این است که پیام شما را تنها به کسانی نشان می‌دهد که از قبل به دیدن آن پیام تمایل نشان داده‌اند. مثلا خودشان رفته‌اند در گوگل محصولی را جست‌وجو کردهاند. بعد، در صفحه نتایج جست‌وجوی گوگل روی لینک محتوای شما کلیک کردهاند و وارد وب‌سایت شما شده‌اند.
به این ترتیبِ بازاریابی درون‌گرا جان می‌دهد برای شرایط فعلی ایران. چرا؟ چون دیگر نیازی نیست که بخواهیم روی بیل‌بورد یا در تلویزیون محصول خود را تبلیغ کنیم. مثلا مورد غضب کسانی قرار بگیریم که اعتراض دارند به این که ما از کانال‌هایی که آنها تحریم کردهاند، برای تبلیغ استفاده کرده‌ایم.
همچنین نیازی نیست در شبکه‌های اجتماعی یک استوری بگذاریم و مردمی را که مایل به دیدن پیام‌های ما نیستند، ناراحت کنیم. اگر دوست دارید بیشتر درباره بازاریابی درون‌گرا بدانید، همچنین می‌توانید این آموزه کوتاه را مرور کنید. همچنین با ثبت نام در دوره تخصصی دیجیتال مارکتینگ برمک.دیجتال می‌توانید به شکلی عمیق از جیک و پوک بازاریابی درون‌گرا سردربیاورید.
در زیر به چند کانال اشاره می‌کنیم که به درد این بازاریابی خودمانی می‌خورند:
وب‌سایت جایگزینی برای شبکه‌های اجتماعی مسدود شده
وب‌سایت یکی از مهم‌ترین کانال‌های دیجیتال است. اینترنت که به وجود آمد، چندی بعد سِر تیم بِرنِرز لی دنیای ورلد واید وب را راه انداخت. و چیزی نگذشت (حدود ۲۷ سال) و حالا حدود دو میلیارد وب‌سایت در فضای لایتناهی وب فعالیت می‌کنند.
در بازاریابی دیجیتال می‌توانید از وب‌سایت در تمام مراحل خرید استفاده کنید. از آگاهی‌رسانی گرفته، تا در نظر گرفتن محصول، تا ترغیب به خرید، تا ارائه خدمات پس از خرید و کوشیدن برای نگه‌داشتن مشتری.
روی وب‌سایت می‌شود در فرم‌های مختلف محتوا منتشر کرد. از متن گرفته تا عکس و نمودار و فیلم و پادکست. چیزی که برای ما ایرانی‌ها مهم است، این است که به خاطر سرعت پایین اینترنت، حواس‌مان باشد که صفحات وب‌سایت‌مان سبک باشند. یا دست کم، اگر عکسی یا ویدئویی منتشر می‌کنیم، متن‌های جایگزین هم کنارشان بگذاریم. این طوری، کسانی که با سرعت پایین به اینترنت وصل می‌شوند هم می‌توانند محتوای ما را مطالعه کنند.
سعی کنید صفحات را حتما برای موتورهای جست‌وجوگر بهینه کنید. این کار باعث می‌شود تا مخاطبان با کلیدواژه‌های مختلف بتوانند محتوای شما را پیدا کنند. این‌طوری دیگر نیازی نیست که در صفحات اجتماعی دائم در حال پست گذاشتن و استوری گذاشتن باشید.
آنجا که به ایجاد ارتباط مستقیم مربوط می‌شود هم وب‌سایت می‌تواند کار شما را راه بیندازد. نرم‌افزارهای چت را به راحتی می‌توانید روی وب‌سایت خود نصب کنید. با این کار، مخاطبان به راحتی می‌توانند با ورود به وب‌سایت شما برایتان پیام بگذارند. این پیام‌ها متنی است و به سرعت بالای اینترنت نیازی ندارد. در نتیجه، می‌توانید تنها با اتکا به وب‌سایت ارتباط مستقیم دیجیتال‌تان را با مخاطبان برقرار نگه دارید.
ایمیل جایگزینی برای پیام‌رسان‌های مسدود شده
کانال دیگری که به شدت می‌تواند به بازاریابی دیجیتال شما کمک کند، ایمیل است. ایمیل حتی از وب هم قدیمی‌تر است. یعنی اول ایمیل آمد و مدتی بعد سر و کله وب پیدا شد. و جالب این است که همچنان از ایمیل به عنوان یکی از قوی‌ترین ابزار وب یاد می‌شود.
با ایمیل می‌توانید به راحتی برای مشتریان خود پیام بفرستید. همچنین پیام را تنها کسانی خواهند خواند که مشتری بالقوه یا مشتری بالفعل شما هستند. در نتیجه، دیگر ناراحت نمی‌شوند از این که برایشان پیامی فرستاده‌اید. یک خبرنامه ایمیلی را در قالب HTML فرستاد و به آن چند عکس هم ضمیمه کرد. اما با یک متن ساده هم می‌توان کار را راه انداخت. در نتیجه، حتی در دور افتاده‌ترین نقاط ایران که سرعت اینترنت بسیار پایین است، باز هم می‌توان با استفاده از ایمیل بازاریابی دیجیتال کرد.
ایمیل علاوه بر ارسال پیام به درد ایجاد ارتباط هم می‌خورد. چون مخاطبان به راحتی و کلید کردن روی دکمه «Reply» می‌توانند با شرکت شما ارتباط برقرار کنند. در این ارتباط می‌توانند از یک محصول گله کنند، یا پیگیری کنند که چرا نصاب نیامد محصول را نصب کند. آنچه مهم است این است که ارتباط مستقیم دیجیتال همچنان برقرار است و اتفاقا بسیار هم ارزان و آسان است.
در حالی که از وب‌سایت می‌شود برای تمام مراحل خرید استفاده کرد، در مورد ایمیل بهتر است که برای صید مشتریان جدید از ایمیل استفاده نکنید. تنها وقتی آن را به کار بگیرید که با یک مشتری بالقوه یا یک مشتری بالفعل طرف هستید. علت این است که اگر مخاطبان شما قبلا نام شما را نشنیده باشند، ممکن است بابت دریافت ایمیل از شما دلخور شوند. اما اگر نام شما را شنیده باشند و مثلا هنگام مرور وب‌سایت شما در خبرنامه شما ثبت نام کرده باشند، آن وقت خیلی هم خوشحال می‌شوند ایمیلی از شما دریافت کنند. امیلی که مثلا در آن خبر از یک تخفیف ۲۰ درصدی داده‌اید.
مشتری شاه است و در بازاریابی درون‌گرا مشتری شاهِ شاهان است
نکته آخر این که مشتری در کانون فعالیت‌های بازاریابی دیجیتال قرار دارد. پس از همین حالا به فکر ایجاد یک بانک اطلاعات از مشتریان بالقوه و مشتریان بالفعل خود باشید. سعی کنید تا می‌توانید درباره مشتریان خود اطلاعات جمع کنید. از شهری که در آن زندگی می‌کنند، گرفته تا سن و جنسیت و میزان تحصیلات. و این که تا حالا چند بار از شما خریده کردهاند و چه‌قدر پول داده‌اند. همه این‌ها می‌تواند کمک کند تا نیازهای آنها را بهتر برطرف کنید. همچنین اگر بدانید که آنها از چه کانال دیجیتالی استفاده می‌کنند، می‌دانید که با استفاده از کدام کانال‌ها می‌توانید با آنها ارتباط برقرار کنید.
کلام آخر
امیدواریم که خواندن این مقاله به شما کمک کرده باشد که دریابید در شرایط فعلی ایران چه‌طور می‌توانید همچنان از بازاریابی دیجیتال استفاده کنید. و به امید روزی که تمام محدودیت‌های اینترنتی در ایران برداشته شود تا کسب‌وکارها هم بتوانند تمام و کمال از امکانات گسترده‌ای که بازاریابی دیجیتال در اختیار آنها قرار می‌دهد، استفاده کنند. خوشحال می‌شویم تا تجربیات شما را هم در این روزها بشنویم. نظرات خود را می‌توانید پایین این مطلب بنویسید.